อะไรคือความแตกต่างระหว่างการ Recycling และการ Upcycling?
การ Recycling เป็นกระบวนการของการแปลงวัสดุที่ใช้แล้ว ให้เป็นวัสดุใหม่ที่สามารถใช้งานได้อีกครั้ง ซึ่งมักใช้เพื่อวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน เช่น กระดาษที่ใช้แล้วสามารถรีไซเคิลเป็นกระดาษรีไซเคิลได้ ในทางตรงกันข้าม การใช้ Upcycling หมายถึงการเพิ่มมูลค่าให้กับวัสดุเหลือใช้ หรือวัสดุที่ใช้แล้ว ให้เป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ เช่น การทำเสื้อผ้าแฟชั่นจากขยะพลาสติก
กิจกรรมอย่างหลังนี้เป็นงานหลักของมูลนิธิ Ecoalf จากประเทศสเปน ซึ่งจะสร้างสินค้าแฟชั่นและอุปกรณ์เสริมที่มีคุณภาพสูงจากขยะมูลฝอย เช่น ขวดพลาสติก อวนจับปลา และยางรถยนต์ หลังจากดำเนินการรณรงค์ที่ประสบความสำเร็จในการกำจัดขยะพลาสติกในน้ำ ในประเทศสเปน เมื่อปี 2017 Ecoalf ได้ร่วมมือกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) และการปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย (PTT) เพื่อเปิดตัวแคมเปญ Upcycling Thailand’s Oceans
ขั้นตอนแรกของแคมเปญ 3 ปีนี้คือ การเชิญชวนนักดำน้ำ และอาสาสมัคร เข้าร่วมทำความสะอาดชายหาด เก็บขยะจากใต้น้ำให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และเพื่อสนับสนุนกิจกรรมในครั้งนี้ ททท. ได้มอบทริปดำน้ำในราคาพิเศษให้กับนักดำน้ำ โดยนักดำน้ำจะได้รับแสตมป์ประทับบนบัตรนักดำน้ำ ซึ่งสามารถนำไปแลกรับทริปดำน้ำกับผู้ให้บริการดำน้ำที่เข้าร่วมโครงการได้
สำหรับขยะที่เก็บขึ้นได้ทั้งหมด จะถูกแยกออกเป็นประเภทต่างๆ และนำมาแปรรูปเป็นเส้นใย หรือวัสดุเพื่อใช้ในการทำเสื้อผ้า และเครื่องประดับแฟชั่น
นายยุทธศักดิ์ สุภสร. ผู้ว่าการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กล่าวว่า “เราตระหนักดีว่าสถานที่ท่องเที่ยวหลายแห่งในประเทศไทยกำลังเสื่อมโทรม เนื่องจากปัญหาสิ่งแวดล้อม เช่น ปัญหาขยะ ปัญหาน้ำเน่าเสีย ฯลฯ เนื่องจากการบริหารจัดการที่ไม่มีประสิทธิภาพ ดังนั้นเราจึงต้องการสร้างเครือข่ายการทำงานร่วมกันของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเพื่อคืนกำไรให้สังคม ในขณะเดียวกันก็สนับสนุนให้เกิดความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม”
โครงการ Upcycling Thailand’s Oceans นี้เริ่มขึ้นที่เกาะเสม็ด ซึ่งเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยม เกาะเสม็ดประสบปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมเนื่องจากการมาของนักท่องเที่ยวจำนวนมาก และยังขาดความรู้เรื่องการจัดการขยะอย่างเหมาะสม กิจกรรมการเก็บขยะครั้งนี้ใช้เวลาเพียง 5 ชั่วโมง กลุ่มอาสาสมัครจำนวน 100 คน สามารถเก็บขยะได้ถึง 700 กิโลกรัม ซึ่งแสดงให้เห็นว่าปัญหาขยะของเกาะเสม็ดนั้นรุนแรงแค่ไหน
นอกจากการเก็บขยะที่เกาะเสม็ด โครงการ Upcycling Thailand’s Oceans ก็ยังมีการนำอาสาสมัครไปเก็บขยะใต้น้ำ และขยะชาดหาดที่จังหวัดภูเก็ต ซึ่งเก็บขยะได้กว่า 800 กิโลกรัมจากหาดในยาง หาดในหาน และ หาดป่าตอง ในเวลาเพียงวันเดียว จุดถัดไปของ Upcycling the Oceans คือ เกาะเต่าและเกาะสมุยในอ่าวไทย
